Skip to main content
слова жыцця, 12 (656), 16 чэрвеня 2025

У Беларусі распрацоўваецца праграма па стварэнні духоўных цэнтраў, якія стануць пляцоўкамі для культурнага абмену, сацыяльных ініцыятыў і ўмацавання міжканфесійнага міру. Як падкрэсліў на нядаўняй сустрэчы з кіраўнікамі асноўных рэлігійных канфесій Упаўнаважаны па справах рэлігій і нацыянальнасцей Аляксандр Румак, вызначэнне і развіццё такіх цэнтраў паслужыць яшчэ адным умацавальным падмуркам беларускага грамадства.

У Рэспубліцы Беларусь зарэгістравана 25 рэлігійных канфесій і веравызнанняў, сярод якіх Праваслаўная Царква, Рыма-каталіцкі Касцёл, пратэстанцкія рэлігійныя арганізацыі, іудзейскія рэлігійныя аб’яднанні, мусульманскія рэлігійныя супольнасці і інш.

Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Панны Марыі ў Будславе

Адзін з чатырох касцёлаў у Беларусі, які носіць тытул малой базілікі. З’яўляецца цэнтральным месцам каталіцкага пілігрымавання ў нашай краіне. Штогод у першую пятніцу і суботу ліпеня ў гонар ушанавання абраза Маці Божай Будслаўскай, які захоўваецца ў старажытнай святыні ХVII стагоддзя, ладзіцца фэст, на які з’язджаюцца вернікі з усёй Беларусі, а таксама госці з-за мяжы. У 2018 годзе Будслаўскі фэст уключаны ў Рэпрэзентатыўны спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны ЮНЕСКА.

Свята-Успенскі Жыровіцкі мужчынскі манастыр

Адзін з галоўных цэнтраў Беларускай Праваслаўнай Царквы і найбуйнейшых у краіне архітэктурных ансамбляў XVII–XVIII стагоддзяў. Узнік на месцы, дзе, паводле падання, у 1470 годзе цудоўным чынам з’явілася ікона Маці Божай, названая Жыровіцкай. Сёння рэліквія ўваходзіць у сотню самых шанаваных святынь праваслаўнага свету.

З-пад Успенскага сабора – галоўнай святыні на тэрыторыі манастыра – б’е гаючая крыніца, якая ўзнікла, па легендзе, пры выяўленні іконы.

Спаса-Ефрасіннеўскі жаночы манастыр у Полацку

Адзін з найстаражытнейшых і найбуйнейшых цэнтраў праваслаўя ў Беларусі. На яго тэрыторыі размяшчаюцца Спаса-Праабражэнская царква, Свята

Ефрасіннеўская царква, Крыжа-Узвіжанскі сабор, а таксама сястрынскія карпусы, духоўна-асветніцкі цэнтр і гасцініцы для паломнікаў.

Манастыр заснаваны ў 1125 годзе князёўнай Ефрасінняй Полацкай, якая шануецца як нябесная заступніца беларускай зямлі. Гэта першая жанчына на Русі, кананізаваная Праваслаўнай Царквой, і першая беларуская святая.

Іўеўская мячэць

Найстаражытнейшая мячэць на тэрыторыі Беларусі. Была пабудавана ў 1882 годзе на сродкі тагачанай уладальніцы мястэчка графіні Эльвіры Замойскай (дарэчы, каталічкі). Даследчыкі адносяць будынак да помнікаў архітэктуры, у якіх выявіліся традыцыі народнага дойлідства.

Іўеўская мячэць была адзінай на тэрыторыі Беларусі, якая дзейнічала ў савецкі час. За сваю амаль паўтаравекавую гісторыю яна ніводнага разу не закрывалася.

Бабруйская сінагога

Пабудавана ў канцы XVIII – пачатку XIX стагоддзя, належала іудзейскай абшчыне. У 1937 годзе святыню перарабілі пад склад зброі, падчас вайны будынак згарэў. У 1946 годзе яго аднавілі, але толькі ў 2002 гарадскія ўлады перадалі ўласнасць яўрэйскай абшчыне.

Унікальнасць бабруйскай сінагогі – у свяшчэннай іудзейскай кнізе Тора, якая захоўваецца ў святыні. Для яе з Украіны быў прывезены каўчэг. У сінагозе некалькі разоў на тыдзень праводзяцца заняткі па вывучэнні Торы, традыцый і законаў яўрэяў.

Падрыхтавала Ангеліна Пакачайла